Links van de kerk was vroeger een binnenplaats die door
een poort te bereiken was. In 1976 maakte die plaats voor de nieuwbouw die er
ook nu nog te vinden is. Deze foto’s werden gemaakt tijdens het optrekken van
het pand Mechelseplein 22a.
Postkaartfoto
In vroeger jaren was, zoals op deze postkaartfoto te zien
is, rechts naast de kerk nog de naar haar vernoemde Varkensbeenhouwerij en
charcuterie Sint-Joris van Charles Van Straeten te vinden.
Specialiteit
Aan de Schoenmarkt kon je vroeger bij
de firma Govaers terecht voor waskaarsen, wierook, godslampolie en aanverwante
artikelen. Men was er gespecialiseerd in waskaarsen voor Congo. Waarom er voor
de Congo speciale waskaarsen waren is een vraag waarop het antwoord amper meer
te achterhalen is….
Tien jaar geleden
Een sprongetje terug in de tijd: tien jaar geleden, op zondag
19 oktober 2008, keerde het beeld van Onze Lieve Vrouw van het Kasteel terug in
de Sint-Joriskerk, om eindelijk weer een plaats te krijgen op de zuilvoet die
speciaal voor het beeld ontworpen werd, uiteraard in de kapel van Onze Lieve
Vrouw van het Kasteel. Lange tijd had het een provisoire plaats omdat de kerk
volop in restauratie was. Het beeld kwam met Alva mee naar Antwerpen, en was
mede daarom lang gehuld in een feestmantel van Spaanse makelij. De sculptuur
werd met een kleine processie van de kapel van de Karmel aan Rosier naar de
Sint-Joriskerk gebracht.
Goed kijken
Op de achtste verdieping van het
gebouw van de voormalige Antwerpse Waterwerken aan de Mechelsesteenweg moet je
richting noordwesten heel goed kijken waar de Sint-Joriskerk zich bevindt
vermits ze wel weg lijkt te vallen tegen de politietoren op de Oudaan.
Zomer 1932
Sommige kinderen in de parochie
werden wanneer het zo uitkwam parmantig uitgedost. Deze foto’s werden in juli
1932 gemaakt tijdens een feest (de aanleiding daartoe is in de mist der tijden
vergleden) in de Kindertuin in de Bervoetstraat, waar door de kleintjes een
stukje werd opgevoerd.
Vanuit de hoogte
Blikken op kerken gaan veelal van
beneden naar boven. Daarom eens een aanblik van boven naar beneden. De foto is
genomen vanuit het raam waartegenover Sint-Joris zijn zwaard fel laat glanzen.
58 mannelijke parochianen
Staatsiefoto van de
Sint-Jorisafdeling van de Bond van het Heilig Hart, ergens in de twintiger
jaren van de vorige eeuw genomen. Zo te zien poseerden de 58 leden, allen van
het mannelijk geslacht, op de binnenplaats van een school.
De Sint-Jorisscouts
Een opname van de fier paraderende
Sint-Jorisscouts. Gemaakt op de Meir, waar de tram destijds nog overheen reed.
Het jaartal is niet exact bekend, maar de foto werd vermoedelijk gemaakt rond
1930.
1978
Pastoor Frans Veraart, bisschop Godfried Danneels, pater
Walter De Moor en koster Raymond Schijvens tijdens de inzegeningsviering, in
1978, van eerstgenoemde.
Momentopname
Natuurlijk gaat er nieuwbouw verrijzen, maar door de
sloop van een pand in de Koninginnestraat is er voorlopig even zicht op de
Sint-Joriskerk vanuit de Begijnenvest. Een momentopname dus.
Op tijd klaar
De renovatie en de aanleg van de
vloerverwarming in de kerk waren zoals beloofd keurig voor Pasen 2017 afgerond.
Omdat recent verleden óók verleden is bij dezen wat foto’s van de toestand in
de Sint-Joris in de voorafgaande maanden, opdat niet vergeten wordt door wat voor
een ‘rommeltijd’ de parochie moest.
Sint-Joris stond al die tijd (net als de orgels natuurlijk) stofvrij ingepakt….
Klokken
Op zondag 19 september
1948, de dag dat ook het jubileum van het 350-jarig bestaan van de Broederschap
van Onze Lieve Vrouw van het Kasteel werd gevierd, vond in de Sint-Joriskerk de
wijding van de nieuwe klokken (de oude waren door de bezetter in beslag genomen)
plaats. Die werd verricht door hulpbisschop Zijne Excellentie Monseigneur Van
Cauwenbergh.
De grote klok werd toegewijd aan Onze Lieve
Vrouw van het Kasteel, ‘als getuigenis van ons aller verering’. De tweede klok
werd aangeboden aan Z.E.H. Pastoor A.L. Thijssen bij zijn gouden
priesterjubileum en toegewijd aan zijn beschermheilige, de H. Augustinus. De
derde klok, ‘tot aandenken van den Hoogwelgeboren heer Rodolf Plissart’, werd
toegewijd aan Sint-Joris, beschermheilige van onze parochie.
Tijdsdocument
“Ten
aanzien van de huidige tijdsomstandigheden en om op alle gebeurlijkheden
voorbereid te zijn, denk ik dat het nuttig ware dat de kerkbesturen maatregelen
namen met het oog op het in veiligheid brengen van de kunstvoorwerpen in de
kerk bewaard.” Er zijn zo van die gelegenheden dat een provinciegouverneur iets
zinnigs mee heeft te delen. Dit schrijven deed hij 26 Augusti 1914, de dag dat de
straatlantaarns niet meer werden aangestoken, de deur uitgaan naar alle
kerkbesturen der gemeente ‘begrepen in de versterkte stelling van Antwerpen’.
Een dag eerder was Antwerpen gebombardeerd door een zeppelin. Niet veel later
zouden er ook Etrich Taubes boven de stad opduiken....
Moderne omgeving
Een moderne foto, die duidelijk maakt
hoezeer de omgeving van de Sint-Joriskerk in het recente verleden is veranderd:
nog maar aan het eind van de vorige eeuw kende bijvoorbeeld het Theaterplein
(vooraan) die enorme luifel niet, en waar zich vroeger het Zuidstation bevond
was er geen sprake van het nieuwe justitiepaleis (achtergrond).
Inwijding Sint Lievenscollege
In een van de jaargangen van De Stad Antwerpen die in het archief
wordt bewaard een foto van het ‘thans geheel voltooide Sint Lievenscollege’ dat
op zondag 16 oktober 1932 werd ingewijd door kardinaal Jozef Van Roeij
(1874-1961). Elders in het archief is er een foto (zie onder) die vermoedelijk
op deze dag is gemaakt. Centraal daarop staat echter niet Van Roey maar pastoor
August Thyssen (1873-1963). Het Sint Lievenscollege is ontworpen door de
architecten Jef Huygh (1885-1946) en Flor Van Reeth (1884-1975).
Handtekening na 91 jaar ontdekt
Een interessante vondst in de hogere regionen van de kerk:
onze titularis-organist Annelies Focquaert ontdekte er de handtekening van een
van haar verre voorgangers, Clement D’Hooghe. Ze zit op een bespijkerd plankje,
in de kast achter de rug van de organist, op een deel van de windvoorziening
ter hoogte van de tremulant. D’Hooghe dateerde zijn signatuur zelfs: 1925, 2/XV (15 februari 1925). De foto’s
werden gemaakt door Annelies Focquaert.
Over Clement D'Hooghe
Clement D’Hooghe (1899-1951) werd op 21 april 1899 geboren
in Temse. Op 20-jarige leeftijd ging hij in Antwerpen orgellessen bij Alexander
Papen (destijds tweede organist van de kathedraal). Aan het Koninklijk Vlaams
Conservatorium haalde hij met grote onderscheiding de diploma’s harmonie (bij
August De Boeck, 1920), orgel (bij Arthur De Hovre, 1921) en contrapunt en fuga
(bij Lodewijk Mortelmans, 1922-1924). Daarnaast studeerde hij er praktische
harmonie (bij directeur Emile Wambach) en piano (bij Emmanuel Durlet). In 1927 bekroonde
hij zijn conservatoriumstudies met de Prijs Albert De Vleeshouwer voor
compositie. Ook studeerde hij religieuze muziek bij Jules Van Nuffel,
orkestratie en compositie bij Paul Gilson (1928-1930) en orgelspel bij Marcel
Dupré in Parijs (1930-1931). Van 1924 tot 1926 was Clement D’Hooghe organist in
de Sint-Joriskerk. In 1926 was hij dat ook even in de Heilige Geestkerk waarna
hij tot aan zijn dood gedurende een kwart eeuw organist in de Sint-Pauluskerk
was. Hij overleed in Wilrijk.
Van voor De Groote Oorlog
De zangers-misdienaars van de Sint-Jorisparochie. De foto
werd vermoedelijk in 1913 of 1914 gemaakt. De eerste persoon links vooraan is
Jos Malomgré (° 1902 - † ?).
Fundamenten oude kerk
Fundamenten van de vroegere Sint-Joriskerk en beenderen
van de oude begraafplaats, gevonden bij graafwerkzaamheden in de Maarschalk
Gérardstraat 21. De foto’s werden gemaakt op 20 oktober 1975.
Concordaat der broederschappen (1923)
Een interessant vondstje is
beslist het boekje Concordaat der
Broederschappen van de Veertiendaagsche Berechting, een geschiedkundig
overzicht uit 1923. Het concordaat, dat als belangrijkste doelwit had ‘het
bevorderen van den eeredienst jegens het Allerheiligste Sakrament des Altaars
en hoofdzakelijk, wanneer Hetzelve in Processiën of Berechtingen langs de
straten gedragen wordt,’ werd opgericht te Antwerpen op 12 mei 1755,
onderbroken tijdens de Franse omwenteling en hernomen op 12 mei 1816. Tot de
oprichters behoorde namens de Sint-Joriskerk binnenburgemeester Jonkheer
Joannes P. Knyff.
Namens de Sint-Jorisparochie was
in 1923, destijds al voor het 37ste jaar, Baron Frédegand Cogels de Hoofdman.
De andere leden van het concordaat waren in dat jaar namens Sint-Joris de heren
Henri De Meulder (sinds 1888), Jozef Beeckmans (sinds 1904), Georges Lauwers
(sinds 1904) en Piet Welters (sinds 1904). Op de, niet gedateerde,
foto onderaan is een doortocht van de Schoonberechting in de stad te zien. Het is
onbekend wie er op te zien zijn.
Jeugdfoto van pastoor Thyssen ontdekt
Op deze blog kon u al
foto’s vinden van August Thyssen, die lang pastoor van de Sint-Joris is
geweest, op 50- en 77-jarige leeftijd. Eerder per ongeluk in het archief van de
Sint-Antoniuskerk een foto gevonden van Thyssen (1873-1963) op 18-jarige
leeftijd. Op dit portret staat hij als acoliet.
De foto werd gemaakt door
Charles van Boghout, die in de Kammenstraat (en in een bijhuis in Mechelen) aan
Kunstlichtteekening / Photographie
Artistique deed. Ze spraken daar ook Duits en Engels, maar
kalendertechnisch was men er niet erg sterk: de kunstlichttteekening werd blijkens de informatie achterop getrokken
in de maand 1891. Daar bedoelde Van Boghout waarschijnlijk het jaar 1891 mee.
Er bevond zich een lichtelijk verbrost papiertje (zie hieronder) bij de
fotokaart waarop de mededeling Z.E.H.
Aug. Thyssen, onderpastoor St. Antonius, Pastoor St. Joris.
Voor de sacristie
Staatsiefoto ter gelegenheid van de
eremis voor pater Louis Vercammen, Redemptorist. Zittend van links naar rechts
Vercammen, diaken E.H. Bervoets, subdiaken E.H. Robijns en nomen nescio. De
misdienaars zijn van links naar rechts Frans Van Hemel, Paul Lommaert, Raymond
Schijvens (de latere koster van de Sint-Joris) en Henri Verhaegen. De opname
werd op zondag 10 oktober 1954 gemaakt door de fotodienst van Gazet van Antwerpen, destijds nog
gevestigd aan de Nationalestraat 46.
Toen en nu (V)
Deze foto werd getrokken ter hoogte
van de vroegere kazerne aan de Begijnenvest, waarin vandaag de dag een school
is gevestigd.
Toen en nu (IV)
En nog een. Deze keer een deel van de
processie toen die door de Schermersstraat trok. Hieronder de huidige situatie
ter plekke.
Abonneren op:
Posts (Atom)