Zomer 1932
Sommige kinderen in de parochie
werden wanneer het zo uitkwam parmantig uitgedost. Deze foto’s werden in juli
1932 gemaakt tijdens een feest (de aanleiding daartoe is in de mist der tijden
vergleden) in de Kindertuin in de Bervoetstraat, waar door de kleintjes een
stukje werd opgevoerd.
Vanuit de hoogte
Blikken op kerken gaan veelal van
beneden naar boven. Daarom eens een aanblik van boven naar beneden. De foto is
genomen vanuit het raam waartegenover Sint-Joris zijn zwaard fel laat glanzen.
58 mannelijke parochianen
Staatsiefoto van de
Sint-Jorisafdeling van de Bond van het Heilig Hart, ergens in de twintiger
jaren van de vorige eeuw genomen. Zo te zien poseerden de 58 leden, allen van
het mannelijk geslacht, op de binnenplaats van een school.
De Sint-Jorisscouts
Een opname van de fier paraderende
Sint-Jorisscouts. Gemaakt op de Meir, waar de tram destijds nog overheen reed.
Het jaartal is niet exact bekend, maar de foto werd vermoedelijk gemaakt rond
1930.
1978
Pastoor Frans Veraart, bisschop Godfried Danneels, pater
Walter De Moor en koster Raymond Schijvens tijdens de inzegeningsviering, in
1978, van eerstgenoemde.
Momentopname
Natuurlijk gaat er nieuwbouw verrijzen, maar door de
sloop van een pand in de Koninginnestraat is er voorlopig even zicht op de
Sint-Joriskerk vanuit de Begijnenvest. Een momentopname dus.
Op tijd klaar
De renovatie en de aanleg van de
vloerverwarming in de kerk waren zoals beloofd keurig voor Pasen 2017 afgerond.
Omdat recent verleden óók verleden is bij dezen wat foto’s van de toestand in
de Sint-Joris in de voorafgaande maanden, opdat niet vergeten wordt door wat voor
een ‘rommeltijd’ de parochie moest.
Sint-Joris stond al die tijd (net als de orgels natuurlijk) stofvrij ingepakt….
Klokken
Op zondag 19 september
1948, de dag dat ook het jubileum van het 350-jarig bestaan van de Broederschap
van Onze Lieve Vrouw van het Kasteel werd gevierd, vond in de Sint-Joriskerk de
wijding van de nieuwe klokken (de oude waren door de bezetter in beslag genomen)
plaats. Die werd verricht door hulpbisschop Zijne Excellentie Monseigneur Van
Cauwenbergh.
De grote klok werd toegewijd aan Onze Lieve
Vrouw van het Kasteel, ‘als getuigenis van ons aller verering’. De tweede klok
werd aangeboden aan Z.E.H. Pastoor A.L. Thijssen bij zijn gouden
priesterjubileum en toegewijd aan zijn beschermheilige, de H. Augustinus. De
derde klok, ‘tot aandenken van den Hoogwelgeboren heer Rodolf Plissart’, werd
toegewijd aan Sint-Joris, beschermheilige van onze parochie.
Tijdsdocument
“Ten
aanzien van de huidige tijdsomstandigheden en om op alle gebeurlijkheden
voorbereid te zijn, denk ik dat het nuttig ware dat de kerkbesturen maatregelen
namen met het oog op het in veiligheid brengen van de kunstvoorwerpen in de
kerk bewaard.” Er zijn zo van die gelegenheden dat een provinciegouverneur iets
zinnigs mee heeft te delen. Dit schrijven deed hij 26 Augusti 1914, de dag dat de
straatlantaarns niet meer werden aangestoken, de deur uitgaan naar alle
kerkbesturen der gemeente ‘begrepen in de versterkte stelling van Antwerpen’.
Een dag eerder was Antwerpen gebombardeerd door een zeppelin. Niet veel later
zouden er ook Etrich Taubes boven de stad opduiken....
Moderne omgeving
Een moderne foto, die duidelijk maakt
hoezeer de omgeving van de Sint-Joriskerk in het recente verleden is veranderd:
nog maar aan het eind van de vorige eeuw kende bijvoorbeeld het Theaterplein
(vooraan) die enorme luifel niet, en waar zich vroeger het Zuidstation bevond
was er geen sprake van het nieuwe justitiepaleis (achtergrond).
Inwijding Sint Lievenscollege
In een van de jaargangen van De Stad Antwerpen die in het archief
wordt bewaard een foto van het ‘thans geheel voltooide Sint Lievenscollege’ dat
op zondag 16 oktober 1932 werd ingewijd door kardinaal Jozef Van Roeij
(1874-1961). Elders in het archief is er een foto (zie onder) die vermoedelijk
op deze dag is gemaakt. Centraal daarop staat echter niet Van Roey maar pastoor
August Thyssen (1873-1963). Het Sint Lievenscollege is ontworpen door de
architecten Jef Huygh (1885-1946) en Flor Van Reeth (1884-1975).
Handtekening na 91 jaar ontdekt
Een interessante vondst in de hogere regionen van de kerk:
onze titularis-organist Annelies Focquaert ontdekte er de handtekening van een
van haar verre voorgangers, Clement D’Hooghe. Ze zit op een bespijkerd plankje,
in de kast achter de rug van de organist, op een deel van de windvoorziening
ter hoogte van de tremulant. D’Hooghe dateerde zijn signatuur zelfs: 1925, 2/XV (15 februari 1925). De foto’s
werden gemaakt door Annelies Focquaert.
Over Clement D'Hooghe
Clement D’Hooghe (1899-1951) werd op 21 april 1899 geboren
in Temse. Op 20-jarige leeftijd ging hij in Antwerpen orgellessen bij Alexander
Papen (destijds tweede organist van de kathedraal). Aan het Koninklijk Vlaams
Conservatorium haalde hij met grote onderscheiding de diploma’s harmonie (bij
August De Boeck, 1920), orgel (bij Arthur De Hovre, 1921) en contrapunt en fuga
(bij Lodewijk Mortelmans, 1922-1924). Daarnaast studeerde hij er praktische
harmonie (bij directeur Emile Wambach) en piano (bij Emmanuel Durlet). In 1927 bekroonde
hij zijn conservatoriumstudies met de Prijs Albert De Vleeshouwer voor
compositie. Ook studeerde hij religieuze muziek bij Jules Van Nuffel,
orkestratie en compositie bij Paul Gilson (1928-1930) en orgelspel bij Marcel
Dupré in Parijs (1930-1931). Van 1924 tot 1926 was Clement D’Hooghe organist in
de Sint-Joriskerk. In 1926 was hij dat ook even in de Heilige Geestkerk waarna
hij tot aan zijn dood gedurende een kwart eeuw organist in de Sint-Pauluskerk
was. Hij overleed in Wilrijk.
Van voor De Groote Oorlog
De zangers-misdienaars van de Sint-Jorisparochie. De foto
werd vermoedelijk in 1913 of 1914 gemaakt. De eerste persoon links vooraan is
Jos Malomgré (° 1902 - † ?).
Fundamenten oude kerk
Fundamenten van de vroegere Sint-Joriskerk en beenderen
van de oude begraafplaats, gevonden bij graafwerkzaamheden in de Maarschalk
Gérardstraat 21. De foto’s werden gemaakt op 20 oktober 1975.
Concordaat der broederschappen (1923)
Een interessant vondstje is
beslist het boekje Concordaat der
Broederschappen van de Veertiendaagsche Berechting, een geschiedkundig
overzicht uit 1923. Het concordaat, dat als belangrijkste doelwit had ‘het
bevorderen van den eeredienst jegens het Allerheiligste Sakrament des Altaars
en hoofdzakelijk, wanneer Hetzelve in Processiën of Berechtingen langs de
straten gedragen wordt,’ werd opgericht te Antwerpen op 12 mei 1755,
onderbroken tijdens de Franse omwenteling en hernomen op 12 mei 1816. Tot de
oprichters behoorde namens de Sint-Joriskerk binnenburgemeester Jonkheer
Joannes P. Knyff.
Namens de Sint-Jorisparochie was
in 1923, destijds al voor het 37ste jaar, Baron Frédegand Cogels de Hoofdman.
De andere leden van het concordaat waren in dat jaar namens Sint-Joris de heren
Henri De Meulder (sinds 1888), Jozef Beeckmans (sinds 1904), Georges Lauwers
(sinds 1904) en Piet Welters (sinds 1904). Op de, niet gedateerde,
foto onderaan is een doortocht van de Schoonberechting in de stad te zien. Het is
onbekend wie er op te zien zijn.
Jeugdfoto van pastoor Thyssen ontdekt
Op deze blog kon u al
foto’s vinden van August Thyssen, die lang pastoor van de Sint-Joris is
geweest, op 50- en 77-jarige leeftijd. Eerder per ongeluk in het archief van de
Sint-Antoniuskerk een foto gevonden van Thyssen (1873-1963) op 18-jarige
leeftijd. Op dit portret staat hij als acoliet.
De foto werd gemaakt door
Charles van Boghout, die in de Kammenstraat (en in een bijhuis in Mechelen) aan
Kunstlichtteekening / Photographie
Artistique deed. Ze spraken daar ook Duits en Engels, maar
kalendertechnisch was men er niet erg sterk: de kunstlichttteekening werd blijkens de informatie achterop getrokken
in de maand 1891. Daar bedoelde Van Boghout waarschijnlijk het jaar 1891 mee.
Er bevond zich een lichtelijk verbrost papiertje (zie hieronder) bij de
fotokaart waarop de mededeling Z.E.H.
Aug. Thyssen, onderpastoor St. Antonius, Pastoor St. Joris.
Voor de sacristie
Staatsiefoto ter gelegenheid van de
eremis voor pater Louis Vercammen, Redemptorist. Zittend van links naar rechts
Vercammen, diaken E.H. Bervoets, subdiaken E.H. Robijns en nomen nescio. De
misdienaars zijn van links naar rechts Frans Van Hemel, Paul Lommaert, Raymond
Schijvens (de latere koster van de Sint-Joris) en Henri Verhaegen. De opname
werd op zondag 10 oktober 1954 gemaakt door de fotodienst van Gazet van Antwerpen, destijds nog
gevestigd aan de Nationalestraat 46.
Toen en nu (V)
Deze foto werd getrokken ter hoogte
van de vroegere kazerne aan de Begijnenvest, waarin vandaag de dag een school
is gevestigd.
Toen en nu (IV)
En nog een. Deze keer een deel van de
processie toen die door de Schermersstraat trok. Hieronder de huidige situatie
ter plekke.
Toen en nu (III)
Nog een foto van de Eucharistische Kruistocht, zoals die
in 1947 door de straten van de parochie trok. Deze werd gemaakt in de
Kapucinessenstraat. Hieronder de huidige situatie.
Een van de oude foto’s in het
Sint-Jorisarchief toont een processie, die vanuit de kerk noordwaarts trekt. Het
is niet duidelijk wanneer deze opname werd gemaakt. Er zijn meerdere interessante
foto’s bewaard gebleven van religieuze stoeten die vanuit de Sint-Joris
vertrokken en door de parochie schreden. Met enige regelmaat zal hier zo’n foto
worden geplaatst, met erbij de situatie zoals die nu is. In dit geval: hier
zien we de Lange Gasthuisstraat. De torens van de kerk zijn links net niet te
zien. De straat rechts is Oudaan.
Een huwelijk in de Sint-Joris
Een huwelijk in de Sint-Joriskerk, gefotografeerd door
iemand van de firma Lasters die gevestigd was aan de Mechelsesteenweg 109. Naar
de mode te oordelen een opname uit de jaren vijftig van de vorige eeuw.
Alleszins gemaakt vóór het Tweede Vaticaans Concilie, vermits de priester de
mis nog opdraagt met zijn rug naar het volk.
Eucharistisch Congres
In 1890 vond het Eucharistisch Congres plaats te
Antwerpen. In het kerkarchief bewaren we deze foto, die bij die gelegenheid
werd gemaakt door A. Persoon, die toentertijd een fotografiezaak uitbaatte op
de Meir. Tijdens dit Eucharistisch Congres vond op dezelfde Meir een mis in de
openlucht plaats, tijdens dewelke kardinaal Petrus Lambertus Goossens,
aartsbisschop van Mechelen, een menigte van 150.000 mensen zegende.
Aartsbisschop op bezoek
Bezoek van aartsbisschop Van Roey aan de
Sint-Jorisparochie, rond 1950. Jozef Van Roey (1874-1961) volgde in 1926 Désiré-Joseph
Mercier op als aartsbisschop van Mechelen. Hij vervulde de functie gedurende 35
jaar, tot aan zijn dood. Hij werd opgevolgd door Leo Jozef Suenens. Op de foto
links van zijne eminentie August Thyssen, die pastoor van de
Sint-Jorisparochie werd in hetzelfde jaar dat Van Roey tot aartsbisschop werd
gewijd. Thijssen was 37 jaar lang pastoor, tot vlak voor zijn dood in 1963.
In koper gedreven
Reeds snel na de
Wapenstilstand van 11 november 1918 ontstond in de Sint-Jorisparochie het plan tot
een gedenkteken ter ere van de in de Groote Oorlog gesneuvelde parochianen te
komen. Dat werd voor het eerst besproken tijdens de vergadering van de
kerkfabriek op 11 mei 1919.
In de vergadering van 13 juli van dat jaar werd
goedkeuring gehecht aan het ontwerp van bouwmeester M. de Montigny: een bas-reliëf
in koper en twee panelen in beeldhouwwerk met koperen platen, te vervaardigen
in het bestaande houtwerk. De kosten: frs. 4100. Het gedenkteken werd plechtig
ingewijd op zondag 13 februari 1921, om vijf uur ’s namiddags. De dag daarop
vond een dienst plaats voor de zielen van de gesneuvelden.
Wij vereeren Uwe namen in eeuwige gedachtenis. We hebben geprobeerd over al die namen zoveel mogelijk informatie te
verzamelen. Van de ene vonden we al wat meer dan van de andere. Maar: hun namen blijven ons, in koper gedreven, herinneren aan de
offers die velen tussen 1914 en 1918 hebben gebracht.
Abonneren op:
Posts (Atom)